Wat heeft het vak Mixed Media me geleerd?

En toen zat het hele tweede jaar bij de NAU er (op de laatste werkbespreking) alweer op. Tijdens de laatste les Mixed Media hebben we ‘handelingen’ vastgelegd op film. Iets wat ik nooit uit mezelf had gedaan, maar eigenlijk heel inspirerend vond om te doen. Dat past wel bij hoe ik dit vak heb ervaren: buiten mijn comfortzone is er veel te halen 😉

De lessen Mixed Media gingen niet over hoe je verschillende materialen door elkaar kunt gebruiken (wat ik wel heel even dacht) maar veel meer over hoe je tot een idee kunt komen, wat je kan inspireren en hoe je daar op verschillende manieren vorm aan kunt geven. De onderstaande bevindingen neem ik mee naar het volgende jaar.

Het belang van de ingreep

Je kunt je inspiratie overal vandaan halen en foto’s of de omgeving om je heen zijn daar hele goede bronnen voor. De foto of uitsnede die je gebruikt is van jou, want door jou uitgekozen. Maar… iedere keer dat je zelf een ingreep doet op dat gekozen onderwerp maak je het werk dat je maakt unieker en meer persoonlijk.

In de tweede les moest ik een ruimte kiezen, daar iets aan toe voegen en foto’s van maken. Die foto’s hebben we daarna weer gebruikt om een nieuwe ruimte te bouwen (in een doos). Met ieder stap moet je keuzes maken en met iedere keuze wordt het eindresultaat meer van jou. Dat ik dit heel duidelijk zag gebeuren bij deze opdracht was voor mij een belangrijke eyeopener.

Bedenk je eigen parameters

In Berlijn zagen we het werk van Tehching Hsieh. Hij besloot een jaar lang ieder uur een foto van zichzelf te nemen. Op dezelfde plek en op dezelfde manier. Dat heeft hij ook gedaan. Alle foto’s waren te zien. En daar waar hij een keertje een fotomoment miste, heeft hij daar melding van gemaakt en de reden genoteerd (meestal vermoeidheid). Hij had de regels die daarbij hoorde vooraf op geschreven en dat papier hing ook op de tentoonstelling. Het vormde onderdeel van het werk.

Het is belangrijk dat je nadenkt over wat je jezelf voorneemt. Stel je gaat iedere dag een zin borduren. Waar moet die zin aan voldoen? Hoe lang ga je door? Moet dat op losse stukken of op één stuk stof? Daar kun je verschillende beslissingen in nemen. Wat is de regel die je jezelf oplegt? Dat is van belang voor het proces en voor hoe het eruit gaat zien.

Soms krijgt een project ook pas een bestaansrecht nadat je dit soort parameters hebt vastgesteld. Na de les over de kunstenaar als archivaris had ik bijvoorbeeld allerlei over dingen vastleggen op archiefkaartjes en die dan met zo’n oude typemachine tikken. Leuk idee. Maar wat ga je dan vastleggen? En hoe lang? Dat maakt nogal uit voor het resultaat en dus voor wat je ermee wilt zeggen. Bij mij ontstaan werken meestal, maar ik merk wel dat ik steeds meer over na denk over dit soort voorwaarden.  

Maak het persoonlijk

Het viel me op dat we bij Mixed Media vaker kunstenaars te zien kregen die heel persoonlijk werk maken, met hun eigen leven als uitgangspunt.  Soms gaat dat zo ver dat ze alle aspecten van hun leven gebruiken: van oude brieven tot oud zweet en van compromitterende foto’s tot haren of gedragen kleding.

Hoewel ik het makkelijker vind om meer van mezelf te laten zien dan ik had gedacht (zie ook het punt hierna) voel ik me niet direct geroepen om ALLES van mezelf te laten zien, maar ik zie wel de meerwaarde van MEER te laten zien. Iik voel zelfs de behoefte om meer te laten zien. En: mijn hele huis ligt vol bruikbare spullen die in meer of mindere mate een persoonlijke waarde hebben. Ik heb in de kelder een heleboel materiaal aan brieven, kaarten, dagboeken en aantekeningen liggen. Een schat aan materiaal!

Ik ben al begonnen met teksten uit mijn dagboeken te gebruiken, maar ik kan er nog veel meer mee. Nu ik collages aan het maken ben en met de naaimachine over papier heen werk, kan ik al dat materiaal best goed gebruiken…

Ik durf meer dan ik dacht

Een paar jaar geleden had ik niet gedacht dat ik nog eens in een les films van mezelf zou maken waarbij ik met mijn neus tegen een muur sta te ademen of terwijl ik doe alsof ik een appel eet. Ik had niet gedacht dat ik met een extra stok langs mijn schouders verstopt in een jurk zou gaan zitten performen voor een volle klas. Voor deze lessen heb ik dat gedaan én ik heb ervan genoten.

Mezelf in de picture zetten vond ik leuker dan verwacht. Ik zie mezelf echt geen performance kunstenaar worden, maar ik kan me voorstellen dat film of foto’s waarop ik zelf een rol speel, mee kunnen gaan doen in mijn werk.

Je werk mag best meerdere verschijningsvormen hebben

De kunstenaars die we bij Mixed Media hebben bekeken als voorbeelden, waren veel minder in een bepaald hokje te duwen. Ze schilderen op dozen, bouwen met flessen, vullen zwembaden met chips of kasten voor op kleur gesorteerde meuk van de kringloop. En daarbij kun je ook best zowel het een als het ander doen.

Sommige kunstenaars zijn schilder of graficus, anderen zoeken een passende vorm voor een idee, weer anderen hebben vooral een idee. Het kan allemaal goed zijn. Het een is niet beter dan het ander. En als zij dat mogen, mag ik dat ook…