Over het ontstaan van een serie – Landschappen Wissant II

Ondertussen ben ik een paar weken bezig met mijn Wissant serie en ik heb zo het gevoel dat dit ‘wat langer’ gaat duren. Ik wil me hier de komende maanden op focussen en dan kijken wat er gebeurd. Het lijkt me wel interessant om niet alleen ooit over het eindproduct te schrijven, maar ook tussentijds verslag te doen van de vorderingen en van de dingen waar ik tegenaan loop.

Wat is ook alweer het plan?
Ik wil een serie landschappen schilderen nav foto’s die ik gemaakt heb tijdens onze korte vakantie in Wissant. De nadruk ligt op landschappen waarin je de werking van de natuur ziet; de wederkerige processen zoals eb en vloed, zonsopkomst en ondergang, zaaien en oogsten. Zelf troost het me te zien en te voelen dat de natuur zo werkt. Als ik dat ook tot uiting kan brengen in de schilderijen, is het helemaal gelukt.

Ik heb eerst mijn foto’s gecheckt. Welke foto’s sluiten het beste aan? Het valt me gelijk op dat ik wel veel foto’s heb van eb, maar nauwelijks van vloed (want met vloed kun je niet meer op het strand wandelen). Wel van zonsondergang en alleen een paar mislukte van de zonsopkomst (toen was ik nog niet helemaal wakker). Zaaien gebeurt in augustus ook niet veel; al heb ik wel een foto van graanvelden gevonden.

Hoe ben ik begonnen?
Ik begin met houtskoolschetsen. Welke licht/donker verdeling wil ik aan de werken geven? Ik merk dat ik de neiging heb om deze schetsen gelijk als een houtskooltekening uit te werken. En dat ik eigenlijk vooral de foto zit na te tekenen. Er ontstaan wel een paar leuke houtskooltekeningen, maar nog wat meer variëren op de compositie kan geen kwaad.

Bij de vierde foto besluit ik de plek waar de zon zich bevind een stukje op te schuiven, zodat de zon wat minder in het midden van het beeld zit. Het is nog best lastig om dan ook de reflecties goed mee te schuiven. Dit is de tekening waar ik tot nu toe het minst tevreden over ben. Ik vind de foto mooier (en dat zegt niet veel goeds voor de tekening).  

Waar loop ik tegenaan?
Mijn plan was om de houtskooltekeningen te gebruiken als basis voor een aantal aquarellen. Ik weet van mezelf dat ik het beste meerdere aquarellen kan maken van hetzelfde onderwerp. Ik word dan steeds vrijer in mijn interpretatie. De eerste mislukt, de tweede wordt aardig maar wat behouden. Maar als ik die eenmaal heb, dan voel ik meer ruimte om te experimenteren.

Nu heb ik afgelopen weekend een van de foto’s gebruikt om een kleurexperiment in olieverf mee te doen. Wat kun je maken met zwart, wit en slechts één kleur? Het resultaat boeit me. Je ziet goed dat het een landschap is, maar tegelijkertijd is het ook niet meer een letterlijk landschap. Ik vind de zee ook wel leuk geworden en mooi wat vager op de achtergrond aanwezig. Ik vind het mooi hoe er veel verschillende kleuren zijn ontstaan, die als het ware in elkaar overlopen. Toch heb je ook wel echt licht en donker. Misschien dat er net wat meer definitie in zou kunnen? Meer lijn?

Als je me nu vraagt: waar heb je zin in? Dan denk ik gelijk nog een landschap op deze manier schilderen en kijken wat dat oplevert. Moet ik dan in olieverf doorgaan en met hetzelfde beperkte palet? Moet ik omschakelen of vasthouden aan het idee van de aquarel? Als ik hier even bij stil sta denk ik dat ik dit nog open moet laten. Dit is nog niet het moment waarop ik mezelf tot een keuze moet dwingen. Ik ben nog meer in het stadium van veel proberen en zoeken naar wat ik wil.  

Mijn zusje zei me een keer: ‘Een kunstenaar verzamelt eerst heel veel informatie, die hij vervolgens trechtert tot het kunstwerk.’ Hoewel ik me nu focus op een klein onderwerp, valt er binnen dat onderwerp nog van alles te verzamelen voordat ik kom tot het eindresultaat.