Portretten en Picasso

De afgelopen maand april heb ik bij London Drawing een paar keer zelfportretten geïnspireerd op de portretten van Picasso gemaakt.  Wel een inspiratiebron om tegenop te kijken. Een geboren kunstenaar – zijn eerste woordje was ‘piz’, een Spaans woord voor potlood – met een vinger in de pap bij zo’n beetje elke grote kunststroming van de twintigste eeuw. Wat heb ik geleerd de afgelopen weken?

Als voorbeeld van Picasso’s veelzijdigheid, kun je op internet meerdere artikelen vinden, waarbij ze al zijn zelfportretten op een rijtje hebben gezet. Van impressionistisch en realistisch tot een veelogig monster. Geïnspireerd door Afrikaanse maskers begon hij het gezicht steeds meer uit elkaar te trekken. Hij ging spelen met dimensies.

Picasso gaf een gezicht vaak van verschillende kanten tegelijk weer. Hij tekende die van verschillende standpunten en husselt het dan alle stukjes tot een nieuw geheel. Je ziet het oog van voren, maar het oor ook, terwijl je een ander deel van het gezicht en profile ziet. Vormen die ertussen ontstaan. gaan hun eigen leven leiden.

Dit was eigenlijk ook de opdracht in iedere les: geef jezelf van verschillende kanten tegelijk weer. Dat hebben we met collagetechnieken gedaan maar ook met druktechnieken. Technieken die Picasso beide ook goed beheerste. Dat je zelf kunt drukken door een papier vol houtskool als carbonpapier te gebruiken vond ik fascinerend. Die les ga ik nooit meer vergeten. Ik zie allemaal mogelijkheden.

Als ik mijn drie versies naast elkaar leg, vind ik het portret hierboven het meest geslaagd. Dat komt omdat ik daar het meest heb gespeeld met de verschillende standpunten van mijn gezicht. Bij de andere twee – de gehele collage en het gezicht opgebouwd uit stukjes monodruk – was ik in het begin erg met de techniek bezig en pas later ontstond er een idee. En toen kreeg ik het niet meer zoals ik wilde.

Picasso zelf was een echte workaholic. Hij heeft in zijn lange leven bijna 150.000 werken gemaakt. Je maakt mij niet wijs dat die allemaal van het niveau van Guernica zijn. Hij heeft dus heel wat uitgeprobeerd en nog een keer overnieuw gedaan. Hij zou waarschijnlijk zeggen: probeer het nog een keer. Of wat ook zou kunnen: neem eruit mee wat je misschien later op een andere manier kunt gebruiken.

• 

• 

•